O projekcie

Projekt „Język wobec starości – szacunek w praktyce” realizowany z dotacji z dotacji Program Aktywni Obywatele - Fundusz Krajowy
finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG przez Stowarzyszenie Forum 4 Czerwca   

      ·      od stycznia 2021r. do października 2022 r.,

      ·      na terenie województwa łódzkiego w siedmiu gminach: Drzewicy, Inowłodzu, Łasku, Łowiczu, Opocznie, Uniejowie i Żarnowie.

Celem projektu jest przeciwdziałanie używaniu wobec osób starszych dyskryminującego języka elderspeak
(a także wprowadzenie do języka polskiego nowych terminów – „dziadurzenie” i „gerontomowa” – jako tłum. ang. „elderspeak”).

Wyniki badań oraz codzienne obserwacje wskazują, że dziadurzenie jest zjawiskiem powszechnym, a jego przyczyną jest najczęściej stereotypowe postrzeganie ludzi starszych jako „niesprawnych intelektualnie” i wymagających „prowadzenia za rękę”.  Stąd np. przerywanie wypowiedzi osoby starszej i „uzupełnianie” za nią dalszego ciągu, częste zadawanie pytań zamkniętych, sugerujących odpowiedź, zwroty w rodzaju „zjemy obiadek” zamiast „będzie obiad”. Osoby używające elderspeak często nie mają świadomości jego dyskryminującego charakteru. Część starszych osób – mimo, że protekcjonalny język im nie odpowiada – nie reaguje, gdyż uważa, iż jest on w takim samym stopniu związany ze starzeniem się, jak np. mniejsza sprawność ruchowa.

Głównymi przyczynami występowania dziadurzenia są:

•        stereotypizacja w postrzeganiu osób starszych przez pokolenia młodsze;
•         brak świadomości u osób komunikujących się z osobami starszymi co do dyskryminującego i szkodliwego charakteru dziadurzenia;
•        nieumiejętność asertywnego reagowania na przejawy dziadurzenia przez osoby starsze.

Zaplanowane w projekcie działania:

•        warsztaty edukacyjno-aktywizujące, w których wezmą udział grupy seniorów z każdej gminy objętej projektem oraz osoby pracujące z seniorami,
•        kampania społeczna adresowana do instytucji i lokalnej społeczności,

mają ograniczyć przyczyny dziadurzenia, uświadomić jego negatywne skutki dla funkcjonowania osób  starszych, nauczyć niedyskryminujących form językowych i asertywnego reagowania na dziadurzenie oraz stworzyć – w ramach kampanii społecznej „Twoje słowa. Moja godność” – sieć lokalnych organizacji i instytucji przeciwdziałających dziadurzeniu.

„Język wobec starości – szacunek w praktyce” jest pierwszym w Polsce projektem podejmującym problem dziadurzenia (gerontomowy).